Een kijkje in de wereld van crisiscommunicatie

carmenquint • 28 september 2015

verslag tweede Zomercollege

De Bijlmerramp, de vuurwerkramp, het schietincident in Alphen aan de Rijn; we halen deze gebeurtenissen allemaal nog wel voor de geest. ‘‘Maar hoe communiceren we in een maatschappij waarin iedereen al alles weet of denkt te weten? En hoe stel je je als organisatie of overheid op?’’ Willem Treurniet opende met deze centrale vragen het tweede Zomercollege van Communicatiekring Nijmegen en nam ons mee in de wereld van crisiscommunicatie.

Ontwikkeling crisiscommunicatie vanaf WO II.

Sinds de tweede Wereldoorlog is er veel veranderd in de wereld van crisiscommunicatie. Zo was er tijdens de watersnoodramp in 1953 nog een grote afstand te vinden tussen de overheid en de bevolking. Er gaat zelfs het verhaal dat de Commissaris van de Koningin verder sliep, nadat hij van de ramp op de hoogte werd gesteld. Waar of niet, hierna was er gelukkig meer plaats voor dialoog tussen de overheid en de burger. Dialoogvorming is echter niet de enige ontwikkeling in crisiscommunicatie sinds die tijd. Zo speelde tijdens de Bijlmerramp in 1992 de gemeente voor het eerst een grotere rol bij crisiscommunicatie. Zeventien jaar later vond er een andere ontwikkeling plaats: zo werd de crisiscommunicatie totaal verrast door alle berichtgeving op social media. Dit zorgde voor discrepantie tussen de boodschap en het beeld. Momenteel is transparantie steeds meer van toepassing. Door onzekerheden aan te geven en actuele beelden te geven, ontstaat er geen verkeerd beeld van de situatie. Daarbij is crisiscommunicatie tegenwoordig niet enkel informatie overbrengen, maar focust het zich daarbij ook om eerst de bredere maatschappelijke impact te zien en van daaruit terug te redeneren.

Crisismanagement is samenwerking

Allereerst: bij een ramp zijn overreactie of de ramp heel klein houden nooit goed. Verder zijn er wel draaiboeken, maar deze zijn enkel gemaakt vanuit het oogpunt van hulpdiensten. Dus wat werkt dan wel? Het is van belang een balans te zoeken tussen twee planningsmodellen: ‘chaos, controle & demand’ en ‘contuinity, cooperation & coordination’. Hierbij gaat het eerste model uit dat er chaos ontstaat tijdens een ramp, de capaciteit over bestaande structuren daalt en wegens wantrouwen een nieuw top-down structuur van gezag opgesteld moet worden in een nieuw, gesloten systeem. Het contuinity, cooperation & coordination model gaat hier juist tegenin. Willem Treurniet benadrukte in dit college dan ook dat de inhoudelijke taken van bestaande structuren door crisiscommunicatie niet veranderen. Zo houdt een brandweer zich ook tijdens de ramp nog steeds bezig met een brand te blussen. Men moet dus toe naar een houding toe van: welke partijen zijn al bezig en welke coördinatie is er nog nodig door de Openbare Orde en Veiligheid?

Trend: de doe-participatie komt eraan

Crisiscommunicatie bestaat uit drie pijlers: informeren (wat is er aan de hand?), duiden (wat betekent de ramp voor de burger?) en handelingsperspectief (wat moet de burger doen?). De laatste pijler kanaliseert de bevolking en vrijwilligersorganisaties die reageren op de ramp en willen meehelpen. Hierdoor kan er, zonder te sturen, aangeven worden aangeven op welke plek(ken) burgerinitiatieven gewenst zijn. Zo ontstaat er geen botsing tussen de snelle organisatie van de bevolking en de overheid die zich met de ramp gaat bemoeien uit angst voor chaos.
Het overwinnen van faalangst
door carmenquint 25 februari 2022
Eerste hulp bij faalangst! Tips om je faalangst te overwinnen, lees je hier.
Vrouw staat blij voor de Vrije Universiteit van Brussel
door carmenquint 24 november 2021
Tijdens je studieperiode heb je er vast en zeker al eens van gehoord: een stage of minor in het buitenland volgen. Hoewel het wellicht heel eng kan lijken, ga ervoor als dat kan! Het is namelijk een fantastische ervaring. Je moet er wel het een en ander voor regelen. In deze blog lees je meer over de voorbereidingen van een buitenlandse stage of minor.
Man die verward naar zijn handleiding kijkt.
door carmenquint 9 oktober 2021
Netwerken. You love it or you hate it. Echter is het helemaal niet zo eng. Lees hier hoe jij een ster wordt in netwerken.
Vrouw vraagt zich af hoe ze productiever wordt
door carmenquint 15 september 2021
Soms heb je van die dagen dat er allerlei last minute taken langs je oren vliegen. Het kan dan zomaar gebeuren dat je hoofd helemaal vol raakt van al dat takengeweld. Hoe kun je er voor zorgen dat je toch productief blijft? Hier zijn vijf tools waar ik bij zweer om weer even rust in je hoofd te krijgen om je to do lijstje op orde te krijgen.
Boek GRIP Rick Pastoor
door carmenquint 24 mei 2021
Slimmer werken, dat willen we allemaal wel. Dat dacht Rick Pastoor, binnenbaas van Blendle, ook. In dit boek beschrijft hij zijn persoonlijke aanpak waarmee hij rust en richting aanbrengt in zijn werkweek. En die aanpak is nog verrassend praktisch ook. Waar het op neerkomt? Door je mailbox, takenlijst en agenda slimmer te gebruiken heb jij meer ruimte in je hoofd om al je levensdromen uit te voeren. Is het echt zo simpel? Lees hieronder mijn recensie.
door carmenquint 17 juni 2020
8 juni 2020 – De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en FNV Young & United lanceren vandaag een online raadpleging onder alle studenten over de toekomst van het leenstelsel. In de raadpleging wordt studenten gevraagd wat zij als alternatief systeem van studiefinanciering willen. De bonden roepen alle studenten op om hun mening te geven. Op de Dag van het Alternatief (26 juni a.s.) zullen de uitkomsten gepresenteerd worden aan de politiek. Vorig jaar al werd duidelijk dat een meerderheid van de Tweede Kamer het huidige leenstelsel niet meer steunt. De vraag is echter hoe het alternatief eruit komt te zien. Bas van Weegberg, voorzitter FNV Young & United: “Tot nu toe wordt alleen maar óver studenten gesproken. Met deze raadpleging geven wij studenten de kans om te vertellen wat zij zelf een goed alternatief voor het leenstelsel vinden.” Om studenten optimaal inspraak te geven, wordt bij vrijwel alle stellingen informatie aangeboden om tot een weloverwogen besluit te kunnen komen, bijvoorbeeld hoeveel studenten daadwerkelijk lenen, hoeveel een kamer kost en wat voor veranderingen merkbaar zijn sinds de invoering van het leenstelsel. De kern van de raadpleging bestaat uit 21 dilemma’s, je antwoorden hierop wijzen ze in de richting van een oplossing voor het leenstelsel. Studenten worden bevraagd op thema’s als schuld, welzijn, functie van onderwijs, toekomst en zelfstandigheid. Het platform is vormgegeven in samenwerking met KiesKompas, die haar software voor de raadpleging ter beschikking stelt. Met hen, meerdere hoogleraren en een panel van studenten is een zorgvuldige controle uitgevoerd om de neutraliteit van de raadpleging te waarborgen, zodat studenten daadwerkelijk zelf richting kunnen bepalen. Na het invullen van de stellingen krijgen deelnemers de kans om aan te geven wat voor hen de randvoorwaarden zijn van een nieuw studiefinancieringssysteem. De bonden roepen studenten op om massaal gebruik te maken van de mogelijkheid om input te geven. Alex Tess Rutten, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb): “Of je nu vóór of tegen het leenstelsel bent, zorg dat je je uitspreekt. Ook als je niet het gevoel hebt dat je al voldoende weet over het leenstelsel en de basisbeurs: we hebben ervoor gezorgd dat er veel achtergrondinformatie beschikbaar is op het platform, zodat je je vooraf kunt laten informeren. We zijn op zoek naar een oplossing die draagvlak heeft onder studerend Nederland.” De uitkomst van de raadpleging, inclusief uitwerkingen van mogelijke oplossingsrichtingen, wordt op 26 juni tijdens de Dag van het Alternatief gepresenteerd aan politici van alle politieke partijen. Deze presentatie is ook online te volgen. Meer informatie over de presentatie van de resultaten wordt verstuurd aan alle deelnemers van de raadpleging, en bekend gemaakt via de campagnewebsite, www.nietmijnschuld.nl. #NietMijnSchuld De raadpleging wordt georganiseerd in het kader van de lopende campagne #NietMijnSchuld. Afgelopen maanden hebben tienduizenden studenten zich in deze campagne uitgesproken tegen het leenstelsel. Zo’n 36.000 studenten tekenden de petitie van #NietMijnSchuld die oproept tot afschaffing van het leenstelsel. Via deze raadpleging vragen de LSVb en FNV Young & United studenten wat studenten wél willen. De raadpleging is in te vullen via raadpleging.nietmijnschuld.nl. Op de pagina van de raadpleging is ook een verantwoording te vinden van de gehanteerde methodiek en de gepresenteerde cijfers.
structuurjunkie planner
door carmenquint 19 mei 2020
Je wilt zoveel doen, maar hebt nergens écht tijd voor. Je voelt je onrustig en gehaast omdat 's avonds je takenlijstje nog niet af is. Ik besloot er gelijk wat aan te doen en schafte de plantraining met gratis planner van Structuurjunkie aan.
radio on air
door carmenquint 15 mei 2020
Ik was twee keer te horen op Radio 1 over de banenmarkt en inkomensverlies tijdens de coronacrisis onder studenten en net afgestudeerden.
meisje zit op bed met mok in de hand
door carmenquint 8 mei 2020
Door corona zitten we al een tijd thuis. Ik gebruikte deze tijd om meer te reflecteren op hoe ik in elkaar zit. Dit zijn de vijf dingen die ik heb geleerd over mijzelf.
meisje die krant leest op zoek naar vacatures
door carmenquint 28 april 2020
Een sollicitatiegesprek scoren is nog niet zo makkelijk. Nu ik zelf als verse starter de arbeidsmarkt op kom tijdens deze coronacrisis, merk ik hoe belangrijk het is jezelf te laten zien. Daarom vandaag tips die helpen om dat ene sollicitatiegesprek te scoren.
Ik wil meer lezen!
Share by: